Prezydent Czech, Milosz Zeman spotkał się z mieszkańcami miasta Velke Meziriczi, gdzie odpalił bombę. Nic, tylko wezwał do przeprowadzenia w kraju referendum w sprawie dalszego członkostwa Republiki Czeskiej w UE i NATO.
Sam przy tym deklarował, że opowiada się za dalszą przynależnością Czech do obu tych organizacji. Obserwatorzy sceny krajowej oniemili. A potem pojawiły się pytania, o co mu chodzi? Czy chce doprowadzić – na wzór brytyjskiego premiera Davida Camerona – do Czechxitu? A może chodzi mu tylko o zrobienie dobrego wrażenia osobistego na prezydencie Rosji, Władimirze Putinie?
Zeman jest znany z ciepłego stosunku do polityki Kremla, ale pomysł z referendum może być tylko osobistą deklaracją, bowiem prezydent Czech – choć pochodzi z wyboru powszechnego – nie ma władzy wykonawczej, a i wpierw należałoby zmienić konstytucję, a do tego trzeba 60-procent poparcia w obu izbach parlamentu, na co raczej trudno liczyć.
Podejmowano już próby wystąpienia z UE poprzez decyzję parlamentu. Wniosek taki postawiła przed paru tygodniami niewielka partia skrajnej prawicy Świt-Koalicja Narodowa ze wsparciem komunistów – trzeciej partii w parlamencie – ale poparcie zebrały skromne.
Zresztą, Zeman dowiedział się zaraz, że żadnego referendum nie będzie. Urząd premiera Bohuslava Sobotki wydał oświadczenie, że nie ma zamiaru organizować takiego głosowania, a członkostwo Czech w UE to sprawa priorytetowa i „decydująca dla przyszłości”.
Natomiast Zeman odniósł sukces z wprowadzeniem do nomenklatury międzynarodowej nazwy „Czechia” (po angielsku) jako zamiennika dla oficjalnej nazwy Republika Czeska. Decyzja zapadła na spotkaniu przedstawicieli rządu i parlamentu zwołanym przez prezydenta.
My Polacy – i inni – nie mamy kłopotów z używaniem nazwy oficjalnej Rzeczypospolita Polska i potocznej Polska (Polsza, Poland, Pologne, Polen). Na Czechy będziemy dalej mówić Czechy, a oni na siebie Czesko.
Ale Czesi debatowali nad sprawą nazwy potocznej od chwili rozpadu Czechosłowacji – przez 23 lata. Teraz czeskie MSZ złoży stosowny wniosek w ONZ i po jego przyjęciu słowo Czechia stanie się nowym, krótkim określeniem na Republikę Czeską. ONZ ogłosi przekłady nazwy Czesko na 6 języków oficjalnych organizacji (angielski, arabski, chiński, francuski, hiszpański i rosyjski).