16 kwietnia, o godzinie 10:00 kapsuła powrotna chińskiego załogowego statku kosmicznego Shenzhou 13 bezpiecznie wylądowała na lądowisku Dongfeng, w Autonomicznym Regionie Mongolii Wewnętrznej, w północnych Chinach. Trzej chińscy astronauci – Zhai Zhigang, Wang Yaping i Ye Guangfu – powrócili na Ziemię po 183 dniach przebywania na orbicie, kończąc swoją sześciomiesięczną misję w kosmosie.
Ten wyjątkowy dzień w historii chińskiego przemysłu kosmicznego wzbudził zainteresowanie na całym świecie. Moment powrotu załogowego statku kosmicznego Shenzhou-13 na Ziemię, oznacza dla Chin pomyślne zakończenie kluczowej fazy weryfikacji technologii chińskiej stacji kosmicznej i to kolejny krok naprzód w kierunku realizacji inicjatywy ONZ „Global Shared Space”.
Warto zauważyć, że w porównaniu z misją statku Shenzhou-12, któremu powrót na Ziemię zajął ponad jeden dzień, okrążając Ziemię 11 razy, Shenzhou-13 potrzebował tylko 5 okrążeń naszej planety i wylądował w ciągu zaledwie kilku godzin. Powrót z kosmosu był krótszy niż niejedna podróż służbowa z jednego do drugiego miasta, co pokazuje niesamowity przełom w technologii kosmicznej.
W ciągu ostatnich sześciu miesięcy członkowie misji załogowego statku kosmicznego Shenzhou-13 dokonali wszystkie zaplanowane w kosmosie zadania, m.in. trzej astronauci dwukrotnie wyszli z kapsuły w przestrzeń kosmiczną, przeprowadzili wiele eksperymentów naukowych oraz prowadzili zajęcia dydaktyczne w kosmosie. Wraz z pełnym sukcesem misji załogowego statku Shenzhou-13, chińska stacja kosmiczna weszła w fazę budowy na pełną skalę.
W dniu 17 kwietnia w Biurze Informacyjnym Rady Państwa ChRL odbyła się konferencja prasowa, na której przedstawiono postępy budowy chińskiej stacji kosmicznej. Hao Chun, dyrektor Biura Chińskiego Programu Załogowych Lotów Kosmiczych (China Manned Space Office) wspomniał, że od 2020 roku Chiny z sukcesem przeprowadziły 6 misji kosmicznych , podczas których odbył się pierwszy lot rakiety nośnej Changzheng-5B (Długi Marsz-5B), wystrzelono kapsułę rdzeniową chińskiej stacji kosmicznej Tianhe, odbyły się loty załogowych statków kosmicznych Shenzhou-12 i Shenzhou-13 oraz chińskich kosmicznych statków transportowych Tianzhou-2 i Tianzhou-3. Dzięki tym wszystkim misjom, Chiny zrealizowały cel weryfikacji kluczowych technologii, kładąc solidne podstawy do prowadzenia dalszej budowy stacji kosmicznej – powiedział dyrektor.
Na konferencji prasowej Hao Chun przedstawił także plany sześciu misji na 2022 rok, których celem będzie zakończenie budowy orbitalnej chińskiej stacji kosmicznej. Zgodnie z jego słowami, w maju zostanie wystrzelony transportowy statek kosmiczny Tianzhou-4. W czerwcu załogowy statek kosmiczny Shenzhou-14 z 3 astronautami na jego pokładzie. W lipcu planowane jest wystrzelenie eksperymentalnego modułu stacji kosmicznej Wentian i zadokowanie go do głównego modułu stacji kosmicznej Tianhe. W październiku z modułem głównym zostanie połączony eksperymentalny moduł Mengtian. W dalszej przyszłości wystrzelone zostaną transportowy statek kosmiczny Tianzhou-5 i załogowy statek kosmiczny Shenzhou-15, na pokładzie którego znajdą się również trzej astronauci.
Jak ujawniono, dwie załogi Shenzhou-14 i Shenzhou-15 będą przebywać w kosmosie przez 6 miesięcy. Astronauci dwóch statków kosmicznych, w sumie 6 osób, pozostaną wspólnie na orbicie przez 5-10 dni i po raz pierwszy dokonają w ten sposób rotacji załogi na orbicie kosmicznej. Główna inżynier systemu austronautów Programu Załogowych Lotów Kosmicznych i członek zespołu Chińskiego Centrum Badań i Szkolenia Astronautów – Huang Weifen potwierdziła, że załogi najbliższych dwóch załogowych lotów kosmicznych zostały już wybrane. Astronauci przeprowadzają obecnie odpowiedni trening i przygotowania do wykonania zbliżających się zadań – ujawniła. Dodała, że ich stan fizyczny i psychiczny jest bardzo dobry.
Po zakończeniu budowy stacji kosmicznej, dwa eksperymentalne moduły – Wentian i Mengtian staną się głównymi przestrzeniami pracy astronautów na orbicie. Główny projektant systemu stacji kosmicznej Chińskiego Programu Załogowych Lotów Kosmicznych Yang Hong powiedział, że astronauci będą mogli przeprowadzać w tych dwóch modułach eksperymenty w różnych dziedzinach, dotyczących nauki o kosmosie, materiałoznastwa kosmicznego, medycyny kosmicznej i eksploracji kosmosu. Yang Hong potwierdził, że zintegrowany montaż i wszystkie testy modułu eksperymentalnego Wentian zostały już zakończone i jest on gotowy do wystrzelenia. Jeśli chodzi o moduł Mengtian, prace konstrukcyjne zostały zakończone i obecnie trwają testy naziemne tego modułu. Obecnie prace nad eksperymentalnymi modułami Wentian i Mengtian na ziemi przebiegają płynnie.
Dyrektor Biura Chińskiego Programu Załogowych Lotów Kosmiczych Hao Chun przedstawił plany dotyczący rozwoju chińskiego programu kosmicznego w dalszej przyszłości. Po zakończeniu budowy stacji kosmicznej, Program Załogowych Lotów Kosmicznych osiągnie nowy etap wdrażania i dalszego rozwoju, który trwać będzie ponad 10 lat. Zgodnie z tym wstępnym planem rocznie Chiny organizować będą dwie załogowe misje kosmiczne i będą ekspediować w kosmos dwa transportowe statki kosmiczne. Planowane jest długookresowe przebywanie astronautów w kosmosie, którzy będą przeprowadzać eksperymenty naukowe na orbicie, a jednocześnie będą utrzymywać sprawne funkcjonowanie stacji kosmicznej – dodał.
W przyszłości będziemy nadal prowadzić bardziej pogłębioną wymianę i współpracę ze wszystkimi krajami na świecie zaangażowanymi w pokojowe wyskorzystanie przestrzeni kosmicznej, zgodnie z zasadami pokojowego wykorzystania, równości i wzajemnych korzyści oraz wspólnego rozwoju – podkreślił Hao Chun.
Za kilka lat chińska stacja kosmiczna może być jedyną stacją kosmiczną znajdującą się na orbicie okołoziemskiej. To nie tylko wielkie naukowe i technologiczne chińskie osiągnięcie, ale także początek nowego etapu ludzkiej współpracy w eksploracji kosmosu.
Chińska stacja kosmiczna to pierwszy w historii, taki projekt, który jest otwarty dla wszystkich państw członkowskich ONZ. Obecnie w sumie aż 9 projektów, przy których współpracuje 17 państw i 23 podmiotów zostało zakwalifikowanych do pierwszej serii eksperymentów naukowych na chińskiej stacji kosmicznej. Simonetta Di Pippo, dyrektor Biura ONZ ds. Przestrzeni Kosmicznej powiedziała, że otwarcie chińskiej stacji kosmicznej jest ważną częścią inicjatywy ONZ „Global Shared Space” i „świetnym przykładem” globalnej współpracy kosmicznej.
Wielu astronautów z całego świata wyraziło swoje zainteresowanie pracą na chińskiej stacji kosmicznej. Niemiecki astronauta Matthias Maurer powiedział, że od wielu lat uczy się języka chińskiego i ma nadzieję, że pewnego dnia będzie mógł wejść na pokład chińskiej stacji kosmicznej.
Przestrzeń kosmiczna należy do całej ludzkości. Już w 1985 roku Andy Turnage, dyrektor wykonawczy Space Explorers Association, powiedział: „Nie mamy wspólnego języka, ale mamy wspólny cel, jakim jest badanie kosmosu i zastosowanie wyników technologicznych pozyskanych z kosmosu na „Naszej Ziemi”. Chińska stacja kosmiczna, która otwiera swoje drzwi na świat, stanie się „wspólnym domem dla całej ludzkości” i świadkiem nieustannych wysiłków Chin na rzecz budowy globalnej społeczności ze wspólną przyszłością w przestrzeni kosmicznej.