W poniedziałek 15 stycznia rozpocznie się 106. edycja Australian Open, jednego z czterech turniejów Wielkiego Szlema, najważniejszych tenisowych imprez w sezonie. Zmagania na twardych kortach sportowego kompleksu Melbourne Park potrwają do 28 stycznia.
Pula nagród w tym roku została ustalona na kwotę 55 milionów dolarów australijskich (ok. 36 mln euro). Tytułów w grze pojedynczej bronią Roger Federer (Szwajcaria) i Serena Williams (USA), ale Amerykanka wycofała się w ostatniej chwili. W deblu mężczyzn przed rokiem triumfowali Henri Kontinen (Finlandia ) i John Peers (Australia), w deblu kobiet Bethanie Mattek-Sands (USA) i Lucie Safarova (Czechy), zaś w grze mieszanej Abigail Spears (USA) i Juan Sebastian Cabal (Kolumbia).
Szarapowa zamiast Sereny
Już pewną tradycją turnieju jest, że puchary wręczane triumfatorom turnieju wnoszą podczas oficjalnego otwarcia zwycięzcy gier singlowych z poprzedniej edycji. U panów nie było z tym problemów, bo Roger Federer po zdobyciu w minioną sobotę wraz z Belindą Bencić Pucharu Hopmana, przyjechał z Perth prosto do Melbourne i nie miał żadnych planów poza treningami, więc chętnie przybył na czwartkowa ceremonię. Organizatorzy mieli natomiast problem z wyborem tenisistki, która wniesie puchar przygotowany dla triumfatorki turnieju singla kobiet. Ponieważ z rywalizacji wycofała się ubiegłoroczna zwyciężczyni Serena Williams, a finalistka Venus Williams grała akurat w turnieju w Sydney, podobnie jak zwyciężczyni sprzed dwóch lat Andżelika Kerber, o prezentację trofeum poproszono Rosjankę Marię Szarapową, która wygrała w Melbourne Park w 2008 roku.
Australian Open jest organizowane przez Tennis Australia. Pierwsza edycja została rozegrana w 1905 w Warehouseman’s Cricket Ground w Melbourne. Początkowo turniej rozgrywano jako mistrzostwa Australii i Azji (The Australasian Championships), w 1927 został już tylko jako mistrzostwa Australii, zaś od 1969 turniej nosi nazwę Australian Open. W sumie od 1905 roku turniej rozgrywano w siedmiu miastach australijskich – Melbourne (53 razy), Sydney (17), Adelaide (14), Brisbane (8), Perth (3) oraz nowozelandzkich Christchurch (w 1906) i Hastings (w 1912).
Ze względu na geograficzną odległość Antypodów przez pierwsze lata w turnieju brali udział niemal wyłącznie Australijczycy i Nowozelandczycy. W latach 20. XX w. podróż statkiem z Europy do Australii zajmowała około 45 dni. Pierwszymi tenisistami, którzy przylecieli samolotem do Australii byli reprezentanci USA w Pucharze Davisa w listopadzie 1946. Nawet rodzimi tenisiści mieli problemy z dotarciem na miejsce rozgrywek, np. gdy turniej odbywał się w Perth, nie startował w nim nikt ze stanów Nowa Południowa Walia i Wiktoria, ponieważ zawodnicy nie byli w stanie przebyć odległości 3 tysięcy kilometrów dzielącej wschodnie i zachodnie wybrzeża Australii. W rozegranej w 1906 w Christchurch drugiej edycji turnieju wzięło udział zaledwie 10 tenisistów, w tym tylko dwóch Australijczyków.
Rozkwit w Erze Otwartej
Dwaj najlepsi tenisiści tamtej epoki, Australijczyk Norman Brookes (którego nazwisko nosi obecne trofeum dla najlepszego singlisty), oraz Nowozelandczyk Anthony Wilding swój udział w AO zaznaczyli wręcz symbolicznie. Brookes wystartował i wygrał tylko raz (w 1911), natomiast Wilding zwyciężył w obu swoich startach w 1906 i 1909 roku. Począwszy od 1969 roku, czyli od początku tzw. Ery Otwartej (tego roku zawody po raz pierwszy rozegrano na Milton Courts w Brisbane) w turnieju mogli już uczestniczyć zawodowcy. Mimo tego, z wyjątkiem 1969 i 1971, w turnieju nie startowało wielu czołowych zawodników. Spowodowane to było niedogodnym położeniem Australii, niewygodnym terminem (okolice Bożego Narodzenia i Nowego Roku) oraz niską pulą nagród. Z powodu marnych nagród w 1970 roku Narodowa Liga Tenisa, do której należeli m.in. legendarni dziś gracze Rod Laver, Ken Rosewall, Andres Gimeno, Pancho Gonzales, Roy Emerson oraz Fred Stolle, zabroniła swoim członkom udziału w imprezie, z czego skorzystał Amerykanin Arthur Ashe i wygrał turniej.
Dom AO w Melbourne Park
Od 1983 roku Międzynarodowa Federacja Tenisowa naciskała na zmianę lokalizacji turnieju, ponieważ stadion Kooyong nie nadawał się już do organizacji tak wielkiej imprezy wydarzenia. Poskutkowało, bo w 1988 turniej przeniesiono na Flinders Park, przemianowany później na Melbourne Park.
Organizatorzy dokonali też wyboru terminu imprezy. W tej kwestii panował spory baagan. Edycja w 1919 roku odbyła się w styczniu, w 1920 roku grano w marcu, w 1923 roku w Brisbane rywalizowano w sierpniu. W drugiej połowie lat 70. ub. wieku turniej organizowano na przełomie roku, a w latach 1982–1985 w połowie grudnia. Wtedy podjęto decyzję o powrocie do terminu styczniowego i z tego względu nie odbyła się edycja w 1986roku. Od 1987 roku Australian Open odbywa się niezmiennie w drugiej połowie stycznia, ale wielu czołowych tenisistów, między innymi Roger Federer i Rafael Nadal, krytykuje ten termin twierdząc, że turniej rozgrywany jest zbyt wcześnie po Świętach i Nowym Roku, co utrudnia osiągnięcie optymalnej formy. Zawodnicy postulują, żeby pierwszy w roku turniej Wielkiego Szlema rozgrywać w lutym.
Na razie jednak muszą grać w drugiej połowie stycznia, ale nikomu nie przychodzi na myśl, żeby rezygnować ze startu z tego powodu. Tylko kontuzje i różne przypadki losowe wykluczają zawodniczki i zawodników z czołowych setek rankingów WTA i ATP z udziału w imprezie.