wobec sytuacji na Białorusi i relacji polsko-białoruskich
Stowarzyszenie Polska-Białoruś, od niemal 30 lat służy dobrosąsiedzkiemu zrozumieniu, wzajemnemu poszanowaniu i przyjaźni obu narodów. Jak wszyscy Polacy odwiedzający i znający Białoruś, z należytym szacunkiem odnosimy się do dorobku Białorusinów ostatnich 30 lat.
Dominacja własności państwowej i pełne zatrudnienie, bezpłatna służba zdrowia, bezpłatna oświata i nauka, gwarantowane w przyjętej w 1994 roku Konstytucji, stanowią fundament państwa socjalnego, jedynego zbudowanego w tej formie na przestrzeni poradzieckiej. Pomimo braku jakichkolwiek bogactw naturalnych, przemysł i rolnictwo Białorusi powiązane silnymi więzami kooperacyjnymi z gospodarką i rynkiem Rosji, zdołały niemal potroić PKB w ciągu ostatnich 25 lat. Nie udało się to w tym czasie żadnemu państwu europejskiemu.
Polacy cieszą się wśród Białorusinów sympatią i zrozumieniem. Z szacunkiem odnoszą się do realiów białoruskich w swej działalności biznesowej i kontaktach międzyludzkich. Białorusini nie ukrywają swych sympatii do dorobku Polaków, podkreślają wspólne, pozytywne historyczne doświadczenia łączące nasze społeczeństwa. W polskim społeczeństwie dominuje przekonanie, iż Białorusini to najlepsi nasi sąsiedzi i przyjaciele. Zauważamy jednak, że dwustronne, oficjalne stosunki polsko-białoruskie a relacje pomiędzy Polakami i Białorusinami – to dwa, różne światy.
Oficjalne stosunki polsko-białoruskie dalekie są od normalności, a od przystąpienia Polski do NATO i UE, stały się one zakładnikiem geopolityki i szeroko rozumianych trudnych relacji pomiędzy Zachodem i Wschodem. Uważamy, że ten międzynarodowy kontekst był i pozostaje nieznośnym balastem w artykułowaniu przez obie strony swych intencji i realizowania interesów narodowych. Wysoką cenę za to płacą Polacy na Białorusi a także w mniejszym stopniu Białorusini w Polsce, pomimo, iż wyróżniają się lojalnością wobec swych Ojczyzn, pracowitością, wykształceniem i gościnnością.
Władze Białorusi, nie akceptując nadawania z Polski TVBiełsat i Radia Racja, które traktują jako wrogie ośrodki ingerujące w wewnętrzne sprawy Białorusi, jednak stopniowo otwierały się na współpracę z naszym krajem. Dotyczy to relacji handlowych, w których Polska generuje niezwykle wysoki dodatni bilans; współpracy samorządów różnych szczebli, obejmujących także ośrodki akademickie, kultury, nauki; kontaktów przygranicznych łączących aspekty gospodarcze, turystyczne, kulturalne; kształcenia młodzieży białoruskiej w polskich uczelniach i nadawania obywatelom Białorusi – Kart Polaka.
Przeprowadzone na Białorusi wybory prezydenckie i ich wyniki, zostały zakwestionowane przez opozycję i szerokie kręgi społeczeństwa białoruskiego i stały się powodem ostrej walki politycznej o władzę i przyszły kształt ustroju i polityki Białorusi.
Mamy wątpliwości, czy bezpośrednia ingerencja w wewnętrzne rozgrywki polityczne na Białorusi, przyczyni się do rozwoju swobód obywatelskich. W przypadku Białorusi jest to szczególnie ważne ze względu na delikatność relacji z najbliższym sąsiadem. Z narodem białoruskim żyjemy w dobrym sąsiedztwie od wieków. Dlatego tak ważne jest racjonalne pielęgnowanie tej więzi zgodnie z polska racją stanu. To naród białoruski wybiera swoich przywódców i tylko on ma prawo w ostrym sporze politycznym poszukiwać i wybierać optymalnych dla siebie i Białorusi dróg rozwoju i przyszłości. Szanując każdy wybór narodu białoruskiego w tych niełatwych zmaganiach, tylko umocnimy wartości naszego przyjaznego sąsiedztwa.
Zwracamy uwagę, że Polska przez brak jasno sprecyzowanej definicji interesu narodowego nie prowadzi racjonalnej polityki wschodniej. Przykład Białorusi pokazuje, że zamiast stać na pozycjach neutralnych, poszukiwać porozumienia w regionie i być potencjalnym negocjatorem w konflikcie wewnętrznym w tym kraju, staliśmy się stroną tego konfliktu, w którym nasze interesy będą elementem przetargu wyłącznie wielkich mocarstw. W interesie Polski leży dziś trwanie na stanowisku pokoju i stopniowych przemian, jako gwaranta pomyślności narodu i państwa Białoruś, które przyniosły nam Polakom i Polsce 75 lat trwałego rozwoju i stabilności.
Za Zarząd
Stowarzyszenia Polska-Białoruś – Przewodniczący