Warszawskie Muzeum Techniki i Przemysłu może przestać istnieć. Nie dostało w tym roku dotacji od Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, zaś zarząd Pałacu Kultury i Nauki, gdzie Muzeum ma swoją siedzibę, wypowiedział mu niedawno umowę najmu. Przeciwko planom likwidacji Muzeum protestują związkowcy z „Solidarności”.
Formalnie Muzeum Techniki i Przemysłu nie jest placówką państwową, a należącą do organizacji pozarządowej. W związku z tym, musi działać na zasadach komercyjnych, co uzmysłowiła mu decyzja Ministerstwa Nauki, które w tym roku odrzuciło wniosek Muzeum o przyznanie dotacji na działalność statutową. Tymczasem środki z owej dotacji pokrywały blisko 80 proc. kosztów jego działalności.
Obcięta dotacja
Z powodu braku środków na bieżącą działalność, kierownictwo Muzeum Techniki przestało opłacać czynsz oraz wstrzymało wypłatę wynagrodzeń pracownikom. Dług rośnie a widoków na zdobycie nowych środków na działalność nie ma. W związku z tym, w czerwcu zarząd Pałacu Kultury i Nauki, gdzie mieści się Muzeum Techniki i Przemysłu, wypowiedział mu umowę najmu. Ta decyzja może oznaczać, że istniejące od kilkudziesięciu lat i Muzeum – dla niektórych miejsce kultowe – może zakończyć swoją działalność. Może ona również oznaczać zaprzepaszczenie cennej kolekcji eksponatów, gromadzonych przez dziesiątki lat. A są one świadectwem osiągnięć przede wszystkim polskiej myśli technicznej, szczególnie z okresu Polski Ludowej.
Przeciwko takiej sytuacji zaprotestowali związkowcy, zrzeszeni w „Solidarności” Regionu Mazowsze. 4 lipca na posiedzeniu Zarządu Regionu przyjęli oni stanowisko w sprawie zapewnienia dalszego funkcjonowania Muzeum. Działająca w MTiP komisja zakładowa NSZZ „Solidarność” wystosowała do premier, Beaty Szydło.
Protest związkowców
Związkowcy informują, że problemy Muzeum rozpoczęły się w 2012 r., kiedy ówczesny rząd koalicji PO-PSL wprowadził reformę finansowania nauki, ograniczając środki przyznawane dotąd tego rodzaju placówkom.
„Dopuszczenie do likwidacji placówki byłoby ogromną stratą dla społeczeństwa, a w szczególności dla dzieci i młodzieży, które aktywnie uczestniczą w lekcjach edukacyjnych przybliżających im tajniki rozwoju techniki od jej historycznych początków, aż do czasów współczesnych. Konieczne jest ustabilizowanie sytuacji Muzeum, będącego elementem dziedzictwa narodowego, które działa obecnie i służy społeczeństwu siłą zatrudnionych w nim pasjonatów” – ocenili związkowcy.
Działacze „Solidarności” zwrócili się do szefowej rządu o podjęcie działań mających na celu zapewnienie funkcjonowania Muzeum Techniki i Przemysłu w Warszawie, a także „o pilne przejęcie placówki przez właściwe ministerstwo. Obecnie pod względem prawnym nie jest to bowiem muzeum państwowe, a placówka, której właścicielem jest organizacja pozarządowa”. Twierdzą oni, że najlepszym rozwiązaniem trudnej sytuacji Muzeum Techniki byłoby przekształcenie go w „Narodowe Muzeum Techniki, powierzając jego prowadzenie Ministerstwu Rozwoju”.
WAŻNE
Muzeum Techniki i Przemysłu NOT jest największą placówką muzealnictwa technicznego w Polsce, która rozpoczęła działalność w 1955 roku kontynuując prace przedwojennego Muzeum Przemysłu i Techniki. Wtedy jego działalność została powierzona Naczelnej Organizacji Technicznej.
W ciągu 60 lat działalności Muzeum Techniki zgromadziło cenne zbiory, przede wszystkim z zakresu historii polskiej techniki: kolekcję motocykli ze słynnymi motocyklami marki „Sokół”, kolekcję odbiorników radiowych, głównie pochodzących z krajowej produkcji, kolekcję instrumentów geodezyjnych, kolekcję przyrządów techniki biurowej, kolekcję mechanizmów grających. Niektóre z tych kolekcji są największe w kraju.
Muzeum Techniki w nawiązaniu do tradycji Muzeum Techniki i Przemysłu organizuje wystawy stałe i czasowe, gromadzi zbiory z zakresu historii techniki i jej rozwoju, a także zbiorów z wybranych dziedzin nauki. Prowadzi także działania z zakresu ochrony zabytków techniki i w kilku obiektach w kraju znajdują się jego oddziały. Oprócz tego muzeum zajmuje się popularyzacją nauki i techniki.
Oprócz ekspozycji stałych w kilkunastu salach Pałacu Kultury i Nauki odbywają się tu także wystawy czasowe: „Anatomia czasu” – poświęcona różnym aspektom czasu jako pojęcia fizykalnego, problemu technicznego i społecznego, wystawa „Sojuz-Apollo” – zorganizowana z okazji wspólnego lotu obu tych statków kosmicznych, wystawy poświęcone polskim wynalazkom wyróżnionym na światowych wystawach innowacji i wynalazczości, wystawy modelarskie i inne.
Muzeum prowadzi też działalność oświatową – odbywają się tu nie tylko specjalne programy dla dzieci w okresie ferii letnich i zimowych, ale także bierze udział w Nocy Muzeów, posiada też bibliotekę i kino oświatowe.