List otwarty prof. Bogusława Liberadzkiego do Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego Jarosława Gowina w sprawie interwencji policji na Uniwersytecie Szczecińskim 11 maja 2018.
Szanowny Panie Ministrze,
Zwracam się do Pana Ministra, jako profesor i wieloletni parlamentarzysta województwa zachodniopomorskiego – w bulwersującej sprawie wtargnięcia policji na konferencję naukową zorganizowaną w Ośrodku Konferencyjnym Uniwersytetu Szczecińskiego w Pobierowie, w dniu 11 maja br.
Do napisania tego listu otwartego skłonił mnie brak stanowczej i oficjalnej reakcji ze strony rządu, a w szczególności Pana Ministra, gdyż to Pan odpowiada za szkolnictwo wyższe i naukę w Polsce, i powinien być jej najwyższym rzecznikiem.
Interwencja policji w Pobierowie była skierowana wobec organizatorów i uczestników konferencji naukowej „Karol Marks 1818-2018”, zwołanej w ramach cyklu „Filozoficzne źródła nowoczesnej Europy”. Jak wskazano w oświadczeniu władz Uniwersytetu Szczecińskiego z 14 maja br. – ogólnopolskie konferencje naukowe realizowane przez Instytut Filozofii US, odbywają się cyklicznie od 2010 r., zaś czasopismo uniwersyteckie „Nowa Krytyka”, będące współorganizatorem przedsięwzięcia, wydawane jest od ponad 25 lat (jego numery, podobnie jak programy konferencyjne, są ogólnodostępne w Internecie).
Mając powyższe na uwadze, jestem przekonany, że policja – wbrew opinii prezentowanej przez prokuraturę – wkroczyła na teren uczelni nielegalnie. Jej działania nie mogły wynikać z tzw. uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa, gdyż wszystkie obiektywne okoliczności związane z konferencją – tj. zarówno jej oficjalny i powszechnie dostępny program, jak zarówno miejsce organizacji spotkania oraz ranga naukowa jej uczestników oraz zaproszonych gości (siedmioro profesorów, doktorzy i doktoranci i studenci z US, UW, UAM, UKW, UG i UO) jednocześnie wykluczały obawę popełnienia przestępstwa. Tym bardziej polegającego na publicznym propagowaniu ustroju totalitarnego lub nawoływania do nienawiści.
W konsekwencji, wejście policji na teren uczelni i podjęcie wobec jej uczestników czynności procesowych – stanowiły jaskrawe złamanie zasady autonomii uczelni wyższej, o której mowa w art. 227 ust. 3 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym.
Szanowny Pani Premierze!
Pragnę ponadto zwrócić Pana uwagę, że tego rodzaju zachowanie policji nie pozostają bez echa w Europie. Jednoznacznie szkodzą one opinii – zarówno o nas, jak i o naszym kraju, co ma szczególny wydźwięk w kontekście prowadzonej przez Komisję Europejską procedury przestrzegania praworządności w Polsce. Jestem nieustanie indagowany w Parlamencie Europejskim przez zaniepokojonych posłów z innych państw członkowskich – czy po demontażu sądownictwa konstytucyjnego w Polsce przyszedł teraz czas na ograniczenie wolności słowa i myśli oraz swobody badań naukowych i nauczania?
W mojej ocenie, nieformalne przeprosiny skierowane przez szefa MSWiA do rektora Uniwersytetu Szczecińskiego – choć potrzebne – są dalece niewystarczające. Jedynym właściwym i skutecznym sposobem rozwiązania tej trudnej sytuacji powinno być jasne i czytelne stanowisko Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, potępiające zajście, do którego doszło podczas konferencji w Pobierowie, deklarujące ponadto w sposób jednoznaczny, że autonomia uczelni wyższych w Polsce pozostanie w dalszym ciągu nienaruszalna, zaś swoboda działalności naukowej będzie – jak dotychczas – należycie respektowana.