W Polsce bezrobocie rzadko jest ostatnio przedmiotem debat, a politycy mówią o nim wyłącznie w kontekście danych dotyczących całego kraju. Z tej perspektywy
stopa bezrobocia wydaje się stosunkowo niska.
Zgodnie z danymi niedawno opublikowanymi przez Główny Urząd Statystyczny stopa bezrobocia rejestrowanego w październiku 2019 r. wyniosła 5 proc. i w porównaniu do października 2018 r. spadła o 0,7 pkt. proc., a w porównaniu do września 2019 r. o 0,1 pkt proc. Rząd chwali się, że bezrobocie w Polsce jest znikome, ale 5 proc. to ponad 840 tys. osób – trudno uznać, że nie jest to problem społeczny.
Kluczowe jest olbrzymie zróżnicowanie sytuacji na rynku pracy pod kątem regionalnym. Radykalne różnice widać już przy porównaniu sytuacji w poszczególnych województwach. W październiku bieżącego roku najniższą stopą bezrobocia charakteryzowały się województwa: wielkopolskie – 2,8 proc., śląskie – 3,6 proc. i małopolskie – 4 proc. Tymczasem bezrobocie w województwie warmińsko-mazurskim wynosiło aż 8,6 proc., czyli ponad trzy razy tyle, co w wielkopolskim! Również w świętokrzyskim i podkarpackim brak pracy pozostaje istotnym problemem – tam stopa bezrobocia wynosi po 7,6 proc.
Jeszcze większe różnice regionalne występują przy podziale na podregiony kraju. W październiku najniższe bezrobocie było w Poznaniu – 1,1 proc., w Warszawie – 1,3 proc. i Wrocławiu – 1,6 proc., a najwyższe w podregionie radomskim – 12,5 proc., włocławskim – 12,1 proc. i szczecinecko-pyrzyckim – 11,5 proc. Bezrobocie w Poznaniu jest więc ponad 10 razy niższe niż w podregionie radomskim. To przepaść cywilizacyjna! Jeszcze większe różnice są widoczne przy podziale na powiaty.
We wrześniu najwyższa stopa bezrobocia była w powiecie szydłowieckim, gdzie wynosiła aż 22,2 proc., a najniższa w Poznaniu, gdzie wynosiła 1,1 proc. Różnica więc była dwudziestokrotna!Ale to niejedyne niepokojące dane, które pojawiły się w ostatnich dniach w oficjalnych danych GUS. W październiku bieżącego roku do urzędów pracy zgłoszono 111,3 tys. ofert zatrudnienia, czyli aż 15,1 proc. mniej niż przed rokiem. Ponadto w porównaniu z sytuacją z ubiegłego roku firmy zadeklarowały więcej zwolnień grupowych – 146 zakładów zadeklarowało zwolnienie 19 tys. pracowników, natomiast rok wcześniej deklaracje zwolnień dotyczyły 142 zakładów i 15,9 tys. pracowników.
GUS wskazuje też, że wśród osób bez pracy aż 50,6 proc. stanowią osoby długotrwale bezrobotne, którym bardzo trudno jest wrócić na rynek pracy – pod tym względem sytuacja w Polsce należy do najgorszych w Unii Europejskiej. Ponadto osoby pozbawione pracy w większości przypadków są pozbawione wsparcia państwa. W październiku bez prawa do zasiłku było aż 84,2 proc. bezrobotnych, blisko 700 tys. osób!
Bezrobocie więc wcale nie zniknęło. Politycy powinni pamiętać, że zgodnie z 65 artykułem Konstytucji RP „Władze publiczne prowadzą politykę zmierzającą do pełnego, produktywnego zatrudnienia poprzez realizowanie programów zwalczania bezrobocia, w tym organizowanie i wspieranie poradnictwa i szkolenia zawodowego oraz robót publicznych i prac interwencyjnych”.