23 listopada 2024
trybunna-logo

Pomian i przyjaciele

Zbiór tekstów profesora Krzysztofa Pomiana (rocznik 1934) „Wśród mistrzów i przyjaciół”, również wybitnego uczonego, filozofa i socjologa, znawcy epoki Oświecenia, od ponad pół wieku mieszkającego i pracującego w Paryżu, wręcz idealnie nadaje się na lekturę równoległą lub skorelowaną w czasie z „Ostańcem” Borejszy. Obaj autorzy są przyjaciółmi od dzieciństwa, bez mała rówieśnikami, a przede wszystkim intelektualistami o podobnej – w najogólniejszym tego określenia ujęciu – formacji myślowej i duchowej i o zbliżonych doświadczeniach generacyjnych. Pomian był jednym z inicjatorów i intelektualnych inspiratorów studenckiej irredenty marcowej 1968 roku, ale temu wydarzeniu, mającemu bogatą bibliografię naukową i wspomnieniową poświęca akurat w tej książce niewiele miejsca. Gros miejsca w jego zbiorze zajmuje kilkadziesiąt ciepłych, ale zarazem niebanalnych portretów jego przyjaciół i ważnych dla niego postaci od Jana Strzeleckiego, Leszka Kołakowskiego, Bronisława Baczkę, Bronisława Geremka po Cezarego Wodzińskiego czy Konstantego Puzynę. Jest też zbiór szkiców skupionych wokół Jerzego Giedroycia i grona postaci związanych z kręgiem paryskiej „Kultury” (wśród nich wyróżniłbym kapitalny szkic „Spór o rozumienie polskości” czy esej o Juliuszu Mieroszewskim, a także szkice poświęcone ważnym postaciom zachodniego świata intelektualnego („Republique des lettres”), m.in. Fernandowi Braudelowi, François Furetowi czy Jacquesowi Le Goff, jak również liczne przyczynki autobiograficzne, w tym „historia subiektywna” Wydziału Filozofii i Socjologii UW w latach 1952-1968, skupiająca w sobie jak w soczewce kluczowe problemy ideologiczne tamtego czasu. Frapująca i porządkująca wiele kwestii lektura.

Krzysztof Pomian – „Wśród mistrzów i przyjaciół”, wyd. Fundacja Terytoria Książki, Gdańsk 2018, str. 603, ISBN 978-83-7908-128-8.

Poprzedni

Stanisław Skalski czyli sprawa honoru

Następny

Nacjonalizm gospodarczy

Zostaw komentarz