Pojęcie Międzymorza zwanego czasem Trójmorzem stało się ostatnio głośne jako projekt polityczny. Leszek Szaruga podszedł do tego zagadnienia niepolitycznie, lecz jako krytyk, eseista, badacz zajmujący się kulturowymi problemami Europy Środkowo-Wschodniej.
O tym jak trudne są to problemy, świadczą obecne zawirowania w Unii Europejskiej i kłopoty jakie państwom „starej Unii”, do niedawna liderom integracji, sprawiają od pewnego czasu kraje Międzymorza, z Polską i Węgrami na czele. To one przede wszystkim przyczyniły się (obok kwestii uchodźców, ale i w połączeniu z nią) do pierwszego poważnego kryzysu strukturalnego UE jako wielkiego perspektywicznego projektu.
Tom szkiców Leszka Szarugi uzupełnia niejako „Memoriał” Mitznera, bo obejmuje problemy Europy Środkowo-Wschodniej, tzw. Międzymorza, która po przełomie 1989 roku weszła w struktury Europy, ale przeżywa ciężkie bóle tego europejskiego przepoczwarzania się, o czym świadczą wydarzenia ostatnich dwóch zwłaszcza lat. Międzymorzu poświęcone są trzy pierwsze szkice Szarugi. Tuż obok pojawia się szkic o Auschwitz, wiersze Johannesa Bobrowskiego i Marii Fedeckiej, szkice o „Rosji pozapolitycznej” i „nieobjętej”, wiersze na niepodległość Ukrainy, temat Syberii, a także notatki o sztuce przekładu, który jest jednym z pół działalności twórczej Szarugi.
Warty lektury ten tom.
Leszek Szaruga – „Przetwarzanie Międzymorza”, wyd. Instytut Książki-Nowaja Polsza, Warszawa 2016, str. 229, ISBN 978-83-61005-42-1