Najnowszy, drugi w tym roku, numer dwumiesięcznika „RES HUMANA”, który właśnie się ukazał, otwiera głośny List otwarty do władz Rzeczypospolitej Polskiej i liderów ugrupowań politycznych zatytułowany Media bez wyboru, będący stanowczym i bezprecedensowym w formie protestem kilkudziesięciu podmiotów medialnych, w tym „Trybuny”, wobec zamiaru wysokiego opodatkowania przez władze przychodów z reklam mediów niezależnych, co może być zamierzonym celem ich ubezwłasnowolnienie lub likwidacji.
W odredakcyjnej nocie „RES HUMANA” zdecydowanie poparła naszych Przyjaciół z mediów niezależnych zapewniając „o pozostawaniu w proteście przez kolejne dni do czasu pokonania zła”.
Następnie w stałej rubryce Fakty – wydarzenia- opinie znajdziemy komentarze na temat dwóch ważnych wydarzeń: konferencji programowej Platformy Obywatelskiej, w czasie której 6 lutego 2021, uznano, że „Państwo PiS się załamało” i że trzeba „jak najszybciej doprowadzić do tego, że będzie 276 głosów w Sejmie i zmieniamy rzeczywistość”. Myśl ta znalazła rozwinięcie podczas zdalnej rozmowy Adama Michnika i Donalda Tuska w warszawskim Klubie „Gazety Wyborczej” i udostępnionej w tej gazecie datowanej 6- 7 lutego 2021. „Prawdopodobnie dziś – powiedział Donald Tusk – jest mniej więcej 50 na 50 z lekką przewagą po stronie demokratycznej, ale z wyraźną przewagą organizacji i jedności po stronie PiS. Reżim można obalić pod jednym zasadniczym warunkiem – że nam będzie się chciało bardziej wygrać , niż im tkwić u władzy . Na razie mam wrażenie, że im bardziej się chce być u władzy, niż nam tę władzę im odebrać”.
Pozostawiając polskie dylematy do spokojnego namysłu lecz i uważnego śledzenia „RES HUMANA” zaprasza tymczasem do Stanów Zjednoczonych, gdzie 20 stycznia zaprzysiężony został demokratyczny prezydent Joe Biden, który z tej okazji wystąpił z orędziem inaugurującym tę prezydenturę . Możemy zapoznać się z obszernymi fragmentami tego wystąpienia, jego wołaniem o „jedność Ameryki”, tak drastycznie podzielonej przez przegranego prezydenta; o wolności, demokracji i praworządności, o tych wszystkich składnikach demokratycznego państwa prawa. Oto fragment orędzia , obrazujący jego emocję i silną wolę nowo wybranego prezydenta :” „Zawsze będę równy wam, będę bronił konstytucji, będę bronił naszej demokracji. Będę bronić Ameryki i oddam wszystko – moje i wasze- w waszej służbie. Myśląc nie o władzy, ale o szansach. Nie w osobistym interesie, tylko w publicznym. I razem napiszemy amerykańską historię nadziei, a nie strachu. Jedności, a nie podziału, światła, a nie ciemności. Historię przyzwoitości i szacunku, miłości i uzdrowienia, wielkości i dobroci. Niechaj to będzie historia, która nas prowadzi, która nas inspiruje. Opowieść , która po wiekach opowie o tym, jak odpowiedzieliśmy na wyzwanie historii„.
Tekst orędzia przybliżyły też dwa komentarze politologów: Ewy Kakiet –Springer i Roberta Smolenia . Pragniemy dodać, że „RES HUMANA”starać się będzie śledzić z uwagą i analizować działalność nowego prezydenta, z myślą o jego oczekiwanym wpływie bieg polskich spraw.
Z tą samą myślą śledzimy działalność bliskiej nam Unii Europejskiej, której rola w obecnym czasie pandemii jest nieoceniona. Problematykę tę przybliża dr Marek PRAWDA, szef warszawskiego Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce . Przedstawia w opublikowanym tekście liczby i fakty obrazujące pracę określonych agend Unii Europejskiej na rzecz pozyskania szczepionek przeciw wirusowi na potrzeby państw członkowskich. Tekst ukazuje bezpodstawność różnych Jakich czy Kowalskich wobec rzekomej opieszałości Unii w swojej działalności. „Za rzadko uświadamiamy sobie – czytamy tekst – że dopuszczenie do nierówności w dostępie do szczepień to także wielkie ryzyko ekonomiczne . Że może nas drogo kosztować i że to Zachód poniesie znaczną część tych strat ze względu na wysoki poziom współzależności i geograficznie rozproszone łańcuchy dostaw. Może warto w tym unijnym podejściu, w tej z pozoru niepraktycznej trosce, żeby nikogo nie zostawić na peronie , dostrzec coś więcej niż niemrawą biurokrację , która notorycznie sobie nie radzi. Może zapowiada ono inne myślenie, historię, która nie tyle się skończyła, ile ponownie zaczyna? „.
„RES HUMANA” przenosi nas z kolei w krąg dwóch innych tematów, które mogą zainteresować naszych Czytelników Pierwszym to kwestia, bardzo w naszym kraju aktualna , a mianowicie stosunek Kościoła wobec kobiet. Kwestię tę podejmuje profesor Jan Dębowski , filozof i religioznawca, na przykładzie rekonstrukcji nauczania na ten temat dwóch papieży – Pawła VI i Jana Pawła II. Zwracają uwagę ich nieco zróżnicowane poglądy na ten temat; warto je poznać.
Z kolei Daniel Samotus Zbytek, historyk i publicysta, przypomina dzieje polskie u końca jej XVIII wieku, po trzecim rozbiorze i czas rozliczania jej sprawców, czas, który w polskiej historii nosi nazwę Powstania Kościuszkowskiego. Jak zwykle lekcje historii możemy oceniać różnie; i tak jest w przypadku oceny tego powstania.
W obecnym numerze napotkamy też tekst „ pierwszego wykładu” profesor Ewy Nowickiej o antropologii czyli nauce o człowieku – długich dziejów jego powstania, jego przemian i jego współczesnego wymiaru. Ufamy, że ten kilkuodcinkowy tekst zapewne zainteresuje naszych Czytelników.
Z kolei stała rubryka, Świadectwa, proponuje zróżnicowane teksty do uznania i wyboru: otwierają je refleksje Zdzisława Słowika na temat pracy zbiorowej pod redakcją naukową profesor Danuty Waniek zatytułowanej POLKI. Bieg przez historię : emancypantki, bojowniczki, obywatelki . To zapewne pierwszy w polskim piśmiennictwie zarys dziejów kobiet polskich, widzianych głównie poprzez ich jednostkowe portrety – jako matek, opiekunek domowego ogniska i jako tych, które w narodowej potrzebie służyły Polsce nawet z bronią w ręku. Jest wielką zasługą redaktorki naukowej tej książki, że ona powstała i że powstała jako świadectwo ujmującej pamięci.
W kolejności Janusz Termer , znany krytyk literacki, przedstawia dzieło Ryszarda Kurylczyka, bezspornie wybitnego polskiego dziejopisarza , co zarazem mało znanego szerszej opinii czytelniczej. Zachęcamy do ich lektury, do doświaczenia interesjącej przygody z historią.
I jeszcze dwa inne w swoim rodzaju teksty: to Wacławy Mielewczyk szkic publicystyczny na temat Aleksieja Nawalnego: „ dramatu jego życia” ,, które niesie nadzieję oraz przedruk z „Trybuny” fragmentów obszernego wywiadu udzielonego red. Małgorzacie Kulbaszewskiej – Figat przez prof. Jerzego J. Wiatra na temat sytuacji polskiej lewicy.
Omawiany numer „RES HUMANA” dopełniają teksty Wacława Sadkowskiego i Andrzeja Żora zamieszczone w rubryce „Forum myśli nieobojętnych” oraz recenzje, kronika poświęcona pamięci Zmarłych i stały felieton Jerzego J. Wiatra w rubryce „Co dwa miesiące” na temat tego „Czego nas uczy upadek Trumpa?”, tekst, który z powodzeniem zastępuje dłuższe dywagacje.
Zapraszamy do lektury nr 2 RES HUMANA, które jest do nabycia m.in. w salonach EMPiK czy Księgarni im. Bolesława Prusa w Warszawie. Bardzo zachęcamy do redakcyjnej prenumeraty naszego czasopisma , uczestnictwa w Klubie Przyjaciół naszego czasopisma.