Można mieć nadzieję, że w jakiejś, nie nazbyt odległej przyszłości, żaby, wilki, wydry
a nawet jelenie zaczną bez niepotrzebnego stresu przekraczać polskie tory.
Obecnie trwa modernizacja linii kolejowej z Poznania do Szczecina. Państwowa firma PKP Polskie Linie Kolejowe zajmująca się infrastrukturą, obiecała, że wybuduje tam 85 przejść dla ssaków, gadów i płazów nad i pod tą linią. Dotychczas, tak jak na większości naszych szlaków kolejowych, nie ma tam bezkolizyjnych rozwiązań, pozwalających uniknąć pędzącego pociągu.
Kiedy to nastąpi? Nie wiadomo dokładnie, bo przezornie unika się podawania konkretnych terminów. Być może, jak dobrze pójdzie, już w 2021 r.
Jest to element prac na linii kolejowej Poznań – Szczecin, trwających już od paru lat. Modernizacja jest możliwa wyłącznie dzięki wsparciu unijnemu. Koszty zaplanowano na około 2,1 mld zł, a kwota dofinansowania przez Unię Europejską wynosi aż 1,8 mld zł. Efektem modernizacji będzie nieco krótszy czas przejazdu z Poznania do Szczecina. Pociągi pasażerskie pojadą z prędkością do 160 km/h, zwiększona zostanie też jej przepustowość.
Linia kolejowa z Poznania do Szczecina częściowo przebiega przez tereny leśne, więc jej sąsiadami są m.in. wilki, wydry, żółwie błotne, żmije zygzakowate. W ramach modernizacji wybudowany zostanie nowy duży wiadukt oraz 8 przepustów dla płazów.
Ponadto, dla potrzeb wędrówek zwierząt zostaną zmodernizowane istniejące obecnie wiadukty i tunele, tak by dawały im możliwość przejścia. W sumie będzie to 66 mostów, 6 wiaduktów i 13 przepustów.
Kolejowe mosty będą wyposażone w specjalne półki, które umożliwią zwierzętom pełzanie, skakanie lub dreptanie. PKP PLK obiecuje, że dzięki wspomnianym sześciu wiaduktom, tory dadzą się bezpiecznie pokonać sarnom, wilkom, dzikom czy lisom, a nawet i jeleniom.
Nie wiadomo jednak, co z jeszcze większymi zwierzętami: łosiami czy żubrami (a żyją one w tym regionie). Zwierzęta różnie radzą sobie z pokonywaniem torów. Linia kolejowa Poznań – Szczecin przebiega przez kilka obszarów Natura 2000. Prowadzone dotychczas badania terenowe z wykorzystaniem kamer i fotopułapek pozwoliły poznać zwyczaje zwierząt żyjących obok niej. Stado jeleni pozwala sobie na spacer w pobliżu linii kolejowej, jednak zachowuje ostrożność i nadsłuchuje czy nie przejeżdża pociąg. Ostrożność zachowują także łosie, szczególnie gdy prowadzą młode.
Natomiast wilki, po sprawdzeniu sytuacji i zorientowaniu się, że nie nadjeżdża pociąg, spokojnie przechodzą przez tory. Podobnie lisy i zające, które dość swobodnie czują się przy liniach kolejowych.
PKP PLK wymyśliły, że o nadjeżdżającym pociągu ostrzeże je dźwiękowe urządzenie w kształcie słupka, które ma odtwarzać specjalnie przygotowane ostrzegawcze głosy zwierząt. Żaby rzadko przeskakują przez torowisko. Podobnie jak żółwie, będą mogły korzystać ze specjalnie dostosowanych przepustów. Zaskrońce lubią wygrzewać się koło szyn, do czasu kiedy poczują drgania nadjeżdżającego pociągu. Wówczas odpełzają i znikają w otoczeniu. Nietoperze w dzień szukają schronienia w kolejowych mostach i przepustach, a nocą bez problemów przelatują ponad siecią trakcyjną.
Obiekty, pozwalające ssakom, płazom i gadom na swobodne wędrówki przez tereny kolejowe, już nie są ewenementem w naszym kraju. Od kilku lat zwierzęta korzystają z przejść m.in. na trasie Poznań – Wrocław, Warszawa – Kunowice czy Legnica – Zgorzelec. Do pełnienia roli takiego przejścia przystosowany został też most na Martwej Wiśle w Gdańsku.