Opakowania z tworzyw sztucznych wywierają znikomy, szkodliwy wpływ na stan środowiska naturalne, o ile tylko są poddawane rozumnemu recycklingowi. U nas jednak nie są…
70 proc. Polaków uważa opakowania z tworzyw sztucznych za najmniej przyjazne środowisku ze wszystkich dostępnych na rynku – taki jest wynik badania opinii publicznej, zrealizowanego przez Instytut IQS. Prawie 80 proc. ankietowanych zapowiada ograniczanie zużycia plastiku. Najczęściej chcemy to osiągnąć poprzez stosowanie własnych toreb na zakupy oraz kupowanie żywności i napojów w opakowaniach innych niż plastikowych.
Coraz częściej zwraca się dziś uwagę na zanieczyszczenia spowodowane drobinkami plastiku. 65 proc. uczestników badania uważa, że głównym źródłem mikroplastiku są opakowania z tworzyw sztucznych. W rzeczywistości jednak mikroplastik występujący w oceanach pochodzi z syntetycznych tkanin (w 35 proc.), ścierających się opon samochodowych (28 proc.), a także kurzu miejskiego (24 proc.). Opakowania z tworzyw sztucznych stanowią tu najwyżej 13 proc.
Jednocześnie, połowa naszego społeczeństwa uznała w tym badaniu, że w całym cyklu życia, butelki plastikowe generują największą emisję dwutlenku węgla. W rzeczywistości także jest nieco inaczej. Produkcja opakowań plastikowych nie powoduje znaczącej emisji CO2, a same opakowania z tworzyw sztucznych, o ile są poddawane rozumnemu recycklingowi, wywierają znikomy negatywny wpływ na stan środowiska naturalne. Właśnie, o ile są… Niestety, ów przemyślany recykling jest w Polsce wielką rzadkością.
Dlatego też Alpla, międzynarodowy koncern produkujący opakowania z tworzyw sztucznych, rozpoczął ogólnopolską kampanię edukacyjną rePETujemy, której celem jest zwiększanie świadomości społeczeństwa na temat możliwości recyklingu tworzyw sztucznych oraz ich wpływu na środowisko.
„Kampania rePETujmy powstała, aby zapewnić przyszłym pokoleniom możliwość życia w zdrowym środowisku poprzez kształtowanie proekologicznych postaw, mających skutkować podejmowaniem odpowiedzialnych decyzji dotyczących gospodarowania odpadami” – reklamuje swój pomysł firma.
– Tworzywa sztuczne zostały wynalezione po to, by chronić nasze zasoby naturalne i być alternatywą dla innych materiałów. I są nią, gdy wykorzystujemy je w odpowiedzialny sposób. Niestety, zła sława tworzyw sztucznych wynika także z podejmowanych przez ludzi decyzji i nieprawidłowego gospodarowania odpadami – śmieci wyrzucane są gdzie popadnie. Od zachowań ludzkich zależy więc czy opakowania będą mogły zostać przetworzone i ponownie wykorzystane, zyskując swoje „kolejne życie” – mówi Anna Urbańska, koordynator kampanii rePETujemy.
Organizatorzy kampanii dodają, że osiągnięcie efektów proekologicznych działań wymaga zaangażowania każdego z nas na rzecz natury. Należy rozumieć, że szczególnym zaangażowaniem wykażą się tu właśnie przedstawiciele firmy Alpla.
Można powiedzieć, że firma, jako producent jest żywo zainteresowana tym, by można było bez ograniczeń stosować opakowania z tworzyw sztucznych, a Polacy mieli jak najlepsze zdanie na ich temat. Z drugiej jednak strony, trudno negować przydatność uzyskania większej wiedzy o recyklingu tworzyw sztucznych.
Jeśli chodzi o wspomnianą wcześniej emisję dwutlenku węgla – to niemalże każda ludzka aktywność powoduje jej zwiększenie, a wskaźnikiem tego jest ślad węglowy. Jednak, jak pokazują wyniki specjalistycznych badań, jeśli chodzi o wpływ na środowisko w całym cyklu życia produktu (wytwarzanie, transport, magazynowanie, recykling), to tzw. wskaźnik ekwiwalentu emisyjności CO2 do środowiska w przypadku butelek plastikowych jednorazowego użytku wynosi 133 gramy na opakowanie, podczas gdy dla butelek szklanych jednorazowego użytku jest blisko czterokrotnie wyższy (522 g.).
Rzecz jednak w tym, że to porównanie pokazuje nieco zafałszowany obraz, gdyż butelki szklane jednorazowego użytku stanowią wyjątek (szkło jest produktem wielokrotnego wykorzystania) – natomiast jednorazowe butelki plastikowe są stosowane nagminnie. W rzeczywistości zatem, wiekszą emisję CO2 powoduje korzystanie z butelek plastikowych, niźli szklanych. Należy więc doprowadzić do tego, aby i butelki plastikowe były częściej stosowane wielokrotnie.
Wiadomo, że wyeliminowanie z rynku opakowań z tworzyw sztucznych jest niemożliwe. Trzeba zatem osiągnąć to, by stały się one wartościowym surowcem wtórnym. Za sprawą nowoczesnych technologii butelki plastikowe mogą uczestniczyć w tworzeniu gospodarki o obiegu zamkniętym (niemal bezodpadowej). Niezbędna ku temu jest jednak realizacja zasady 4RE, w której skład wchodzą:
REcycle – prawidłowa segregacja tworzyw pozwalająca na przetworzenie opakowań i ponowne wykorzystanie materiałów z ktorych je zrobiono.
REduce – odpowiedzialność producentów, która spowoduje ograniczenie ilości materiałów wykorzystywanych przez nich do produkcji opakowań oraz częstsze stosowanie biodegradowalnych tworzyw sztucznych,
REuse – ponowne wykorzystywanie opakowań, np. dzięki rozwiązaniom takim jak plastikowe butelki zwrotne PET,
REplace – generalne zastępowanie trudnych do przetworzenia materiałów opakowaniowych, bardziej nadającymi się do recyklingu.
Oczywiście wiadomo, ze takie zasady znacznie łatwiej napisać, niż stosować.