Zatrudnionym raczej podoba się praca zdalna. Natomiast polscy przedsiębiorcy obawiają się, że zmniejsza ona produktywność ich podwładnych i utrudnia kierowanie nimi.
Polscy pracownicy doceniają pozytywne strony pracy zdalnej. Co trzeciego cieszą elastyczne godziny pracy, co piątego oszczędności związane z dojazdem do biura oraz możliwość pracy w dowolnym miejscu. Najmniej osób wskazuje jako plus możliwość spędzenia większej ilości czasu z bliskimi (7 proc.) oraz brak dress code (4 proc.).
Odsetek osób pracujących zdalnie po wybuchu pandemii koronawirusa wzrósł w czerwcu do 76 proc. Przed marcem 2020 r., możliwość pracy zdalnej miało 41 proc. pracowników umysłowych. Miejscem, z którego polscy pracownicy najczęściej wykonywali pracę zdalną, zarówno przed wybuchem pandemii koronawirusa jak i teraz jest oczywiście dom. Pracę zdalną na świeżym powietrzu wykonuje obecnie 19 proc. pracowników (co jest związane z ciepłymi dniami).
To, jak Polacy odnajdują się w pracy zdalnej, pokazuje badanie wykonane na zlecenie Gumtree.pl oraz Randstad Polska. 69 proc. pracowników uczestniczących w badaniu uważa ją za łatwą lub bardzo łatwą do zorganizowania. Najlepiej z tą organizacją radzą sobie oczywiście ci pracownicy, którzy mają w pracy zdalnej doświadczenie jeszcze sprzed okresu pandemii (75 proc.), choć ci nowi też nie mają z tym większych kłopotów. Aż dwóch na trzech z nich uważa, że organizacja pracy zdalnej nie nastręcza im specjalnych problemów. większych kłopotów.
Zorganizowanie sobie dnia pracy zdalnej jako łatwe lub bardzo łatwe nieco częściej oceniają mężczyźni (74 proc.) niż kobiety (65 proc.). To zrozumiałe, bo na polskich kobietach ciąży znacznie więcej obowiązków domowych niż na mężczyznach.
Im ktoś ma większe doświadczenie w pracy z domu, tym bardziej stawia na dobrą organizację swojego „home office”. – Pracownicy zdalni, działając z domu, starają się dbać o swój komfort fizyczny i psychiczny. Pomaga im z jednej strony stworzenie wygodnej przestrzeni do pracy, w tym cichego pomieszczenia z dala od domowników, z drugiej zaś trzymanie się sztywno wyznaczonych ram czasowych – mówi Katarzyna Merska z Gumtree.pl.
O tym, jak niektórzy polscy pracownicy postrzegają organizację pracy w domu, mówią ich wypowiedzi uwzględnione w badaniu. Wskazują oni na takie jej zalety jak spokój, ciszę, brak kontaktów z innymi osobami, to, że w domu można się skupić i bardzo efektywnie pracować. Są jednak i opinie, podkreślające, że zwłaszcza dla kobiet jest to niemałe wyzwanie. Trzeba być zmobilizowanym, dobrze zorganizowanym, poradzic sobie z opieką nad dziećmi i innymi obowiązkami.
Z pracowaniem zdalnym jest taki problem, że obecność w domu podczas pracy zdalnej stanowi dla Polaków dużą pokusę do wykonywania niezwiązanych z pracą czynności. Do dodatkowych aktywności w godzinach pracy przyznaje się 61 proc. osób, które pracują zdalnie od momentu wybuchu pandemii (a także 76 proc. spośród tych, którzy pracowali w ten sposób już wcześniej).
Wśród tych czynności, które mają największy wpływ na dezorganizację pracy, najczęściej wymieniane są: surfowanie po internecie lub oglądanie telewizji, na co wskazuje 55 proc. respondentów. Zaskakuje wysokie miejsce sprzątania (43 proc.). Co trzeci pracownik podczas pracy zdalnej zajmuje się swoimi dziećmi, a co piąty załatwia takie sprawy, jak e-wizyty u lekarza czy w urzędzie.
Okazuje się, że aż 51 proc. polskich pracodawców miało rozmaite obawy przed wysłaniem swego personelu na pracę zdalną, uważając z reguły, że pracownika, który jest daleko, trudniej skutecznie skarcić, albo, że zaczną oni w domu zajmować się różnymi głupotami, na czym ucierpi ich efektywność – bądź w czasie „home office” będzie im brakować rzetelności.
Jak wskazuje badanie Gumtree.pl polscy pracodawcy obawiali się także różnego rodzaju „przeszkadzaczy”, które czyhają na pracowników zdalnych.
Tylko 49 proc. polskich przedsiębiorców umożliwiających swoim podwładnym całkowitą lub częściową pracę zdalną, nie wskazywało na jakieś powody do niepokoju przed podjęciem tej decyzji.
– Jak pokazują wyniki naszego badania,ci z przedsiębiorców, którzy obawy mieli, najczęściej jako problem w organizacji pracy zdalnej wskazywali brak bezpośredniego kontaktu z pracownikiem (19 proc.) oraz brak pewności co do rzetelnego wypełniania zleconych zadań w godzinach pracy (14 proc.). Okazuje się, że obawy te nie były zupełnie bezpodstawne – wielu pracowników przyznaje bowiem, że ma kłopot ze skupieniem się wyłącznie na obowiązkach zawodowych, kiedy pracują z domu – wyjaśnia Katarzyna Merska.
Kłopoty ze skupieniem nie są czymś najgorszym, ale praca zdalna ma też i inne swoje minusy – tym, co najbardziej doskwiera polskim pracownikom, jest ograniczony kontakt ze współpracownikami (26 proc.) oraz wspomniana już duża liczba rozpraszających bodźców, takich jak np. telewizor, ciągle kuszący by go włączyć i oglądać – na ten aspekt wskazało 21 proc. osób.
Wybuch pandemii sprawił, że praca zdalna zyskała grono nowych, zagorzałych zwolenników. Jak wskazuje aż 89 proc. respondentów, praca zdalna w najbliższej przyszłości będzie ich zdaniem zyskiwać na znaczeniu, a ponad połowa (52 proc.) jest przekonana, że po uspokojeniu się obecnej sytuacji, będzie mogła wykonywać część obowiązków zdalnie. Z kolei na całkowite przejście na zdalną formę pracy liczy co piąty pracownik. – Są już pierwsi pracodawcy, którzy rezygnują z części swoich przestrzeni biurowych. To jasny sygnał, że niektórzy pracownicy do biur już w ogóle nie wrócą. Bardziej prawdopodobny jednak będzie scenariusz hybrydowy, który uwzględni oczekiwania nowych entuzjastów pracy zdalnej. Na pewno możemy się go spodziewać w najbliższych miesiącach, bo firmy będą dążyły do minimalizowania ryzyka związanego z COVID-19 – podkreśla Mateusz Żydek, ekspert rynku pracy .
W efekcie może się okazać, że część przedsiębiorstw pozostanie przy tego typu zmianowym systemie, dzieląc pracę w firmie na część zdalną i stacjonarną – a podział ten w wielu miejscach stanie się standardem. Wielu pracowników, jak i pracodawców widzi bowiem, że przynajmniej częściowa praca zdalna to na dłuższą metę więcej korzyści niż wyzwań.
Obaw jednak wciąż nie brakuje. Z jednej więc strony, ponad połowa przedsiębiorców deklaruje, że w przyszłości ich pracownicy będą mogli część lub całość obowiązków wykonywać zdalnie.
Z drugiej strony, aż 71 proc. polskich pracodawców, którzy umożliwili wszystkim lub niektórym pracownikom pracę zdalną, narzeka, że ich produktywność w porównaniu do pracy stacjonarnej jest na niższym poziomie. Niestety, nie zapytano pracowników, co myślą o produktywności pracy swych pracodawców.