Mamy coraz więcej coraz nowocześniejszych technologii. Czy poradzą sobie kiedykolwiek z pandemią?
Rok 2020 jest czasem próby dla całej ludzkości, gospodarek, a także dla procesów globalizacyjnych. Ale jest to również okres intensywnego wykorzystywania nowych technologii do walki z koronawirusem, a także do łagodzenia społecznych i ekonomicznych skutków kryzysu gospodarczego.
Trudno oszacować możliwy wpływ pandemii na gospodarkę światową, ale panuje zgodność, że mamy do czynienia z jednym z potencjalnie najgłębszych kryzysów w historii. Szansą w walce z COVID-19 i z wynikającymi z niego problemami społecznymi i gospodarczymi mogą być nowe technologie.
Od początku pandemii następuje wzrost intensywności procesów cyfryzacji, a także bezprecedensowy wzrost ruchu internetowego, przede wszystkim dla celów komunikacyjnych, ale także kulturalno-rozrywkowych. Liczba osób, które zmuszone zostały do sięgnięcia po technologie cyfrowe, zwiększyła się wielokrotnie – wskazuje Towarzystwo Ekonomistów Polskich.
Przejście na pracę zdalną, a także zamknięcie placówek edukacyjnych spowodowało wykorzystanie komunikacji online i w efekcie wzrost popytu na usługi w obszarze wideokonferencji i spotkań online. Jak informuje Marketwatch, amerykańska platforma Zoom Video Communications w grudniu 2019 roku miała kapitalizację 15 miliardów dolarów i 10 milionów użytkowników, a w połowie kwietnia 2020 jej kapitalizacja wyniosła 35 miliardów dolarów i 200 milionów klientów. Należy dodać, że Zoom zaoferował możliwość bezpłatnego korzystania z rozszerzonej wersji aplikacji dla celów edukacyjnych. Ekspansja Zooma nastąpiła kosztem bezpieczeństwa systemu – i szereg instytucji amerykańskich i europejskich przestrzegało użytkowników przed jego stosowaniem.
Rosło także, choć wolniej, wykorzystanie takich komunikatorów jak Skype, Microsoft Teams czy Hangouts. Nastąpił znaczny wzrost wykorzystania platform streamingowych (Brightcove, Dacost, IBM Cloud Video, Netflix, Youtube, Twich, Showmax, Paramount Play).
W walce z koronawirusem szeroko wykorzystywana jest Sztuczna Inteligencja (AI) oraz technologie Big Data. AI pozwala na przewidywanie warunków i lokalizacji przyszłych ognisk zakażeń, przygotowanie się do kolejnych faz pandemii poprzez zastosowania modelowania komputerowego i uczenia maszynowego. Wskazuje się, że model identyfikacji źródeł zakażeń Ebolą, stworzony przez zespół prof. Kate Jones może być wykorzystany także do walki z koronawirusem.
Oparte o sztuczną inteligencję systemy śledzenia komunikacji elektronicznej wychwyciły wymianę informacji dotyczących niezidentyfikowanych przypadków zapalenia płuc w Wuhan, co z kolei pozwoliło systemowi Datamine na ogłoszenie alertu epidemiologicznego już 30 grudnia 2019 r. Alerty te pojawiły się między innymi na Health Map, systemie wychwytującym potencjalne zagrożenia dla zdrowia. Z kolei technologia Deep Learning została wykorzystana do analizy genomu koronawirusa, sekwencjonowania, a także testowania diagnostycznego. Jest też projekt pozwalający na analizę wszystkich genomów wirusów na świecie, aby przewidzieć ich mutacje.
Sztuczna Inteligencja jest stosowana m.in. do walki z fake newsami dotyczącymi pandemii. Jest także wykorzystywana przy wykrywaniu objawów koronawirusa, np. w kamerach termowizyjnych stosowanych na lotniskach i dworcach w Chinach, w celu identyfikacji osób z podwyższoną temperaturą Centra baz danych zbierają aktualizowane dane na temat sytuacji epidemiologicznej na świecie.
Groźba zakażenia koronawirusem spowodowała zwiększone wykorzystywanie płatności bezgotówkowych, a także wpłynęła na dalszy intensywny rozwój bankowości elektronicznej.
Nastąpił widoczny przełom w obszarze telemedycyny. Sytuacja zmusiła po prostu rządzących do szybkiego wydawania przepisów łagodzących dotychczasowe surowe wymogi w tym zakresie, na przykład jeśli chodzi o wystawianie e-recept i e-zwolnień bez osobistego kontaktu lekarza z pacjentem.
Technologia dronów jest obecnie szeroko wykorzystywana zarówno do monitorowania przestrzegania zasad izolacji i higieny, jak i do celów transportowych. Zwiększony popyt na usługi kurierskie powoduje bowiem szybki wzrost stosowania paczkomatów (z umożliwieniem bezdotykowej obsługi), wykorzystujących technologie internetowe, AI i Internet Rzeczy .
Robotyka jest obecnie szeroko wykorzystywana dla celów medycznych i transportowych. Zwiększa możliwości zastąpienia ludzi na stanowiskach pracy, np. pracowników pracujących przy kasach, taśmach przemysłowych.
Wreszcie, technologia Blockchain/DLT jest używana do usprawniania łańcuchów dostaw i gwarantowania bezpieczeństwa danych i transakcji. Może też umożliwiać natychmiastowy dostęp do elektronicznych, zaufanych danych medycznych pacjenta. Pozwala na zapis wyników monitorowania procesów zdrowotnych człowieka, jak i śledzenia jego społecznych kontaktów (zachowania dystansu i kwarantanny).
Nowe technologie już dzisiaj pomagają w walce z pandemią i łagodzą skutki kryzysu gospodarczego, a także tworzą nowe możliwości budowania relacji między ludźmi. Gdy poradzimy sobie z pandemią część przedsiębiorców i część klientów powróci zapewne do tradycyjnych sposobów działania, ale wielu będzie dalej korzystać z nowych, cyfrowych możliwości i umiejętności.
Trzeba jednak pamiętać, że tak powszechne ich użycie niesie ze sobą także zagrożenia. Nasilają się cyberataki oraz próby oszustw cyfrowych. A powszechne wykorzystywanie technologii monitorujących i śledzących może się stać zagrożeniem dla prywatności (danych osobowych) i praw człowieka.