Ci odlatują, ci zostają
Od ostatniego poniedziałku do środy, czyli w dniach 30 marca – 1 kwietnia zlikwidowano lub zawieszono w Polsce działalność około 22 tys. przedsiębiorstw, przede wszystkim drobnych – szacuje Business Insider. We wtorek zamknięto ich ok. 10 tys. Jest to jednak w dużej mierze związane nie tylko z epidemią ale i z tym, że pod koniec każego miesiąca, w Polsce zawsze zawiesza się lub zamyka działalność kilku tysięcy firm. W sumie, jak podaje Ministerstwo Rozwoju, z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wynika, że na koniec marcu 2019 r. w Polsce było 375 550 zawieszonych firm. Natomiast na koniec marca 2020 r.,już 463 071. Oczywiście nie jest to ubytek bezpowrotny, bo na miejsce likwidowanych bądź zawieszanych firm powstają nowe.
NIK zaczęła chwalić
W ocenie Najwyższej Izby Kontroli prezes Prokuratorii Generalnej Rzeczpospolitej Polskiej dołożył starań, by organ ten funkcjonował prawidłowo – tak pod względem organizacyjnym i kadrowym, zgodnie z nowymi przepisami. Większość wewnętrznych aktów normatywnych przyjęto we właściwym czasie, a strukturę organizacyjną dostosowano do poszerzonego zakresu zadań. Stan zatrudnienia w Prokuratorii zwiększał się stosownie do potrzeb i możliwości budżetowych. Tak dobrze funkcjonowanie Prokuratorii Generalnej pod rządami Prawa i Sprawiedliwości ocenił najnowszy raport NIK.
1 stycznia 2017 r. weszła w życie ustawa, która zakładała zwiększenie zakresu zadań Prokuratorii Generalnej. Nowe przepisy miały zapewnić państwowym osobom prawnym dostęp do tańszej i bardziej profesjonalnej ochrony prawnej. Przejęła ona część spraw państwowych osób prawnych, które mają osobowość prawną odrębną od Skarbu Państwa (czyli np. parki narodowe, uczelnie publiczne, instytuty badawcze, spółki radiofonii i telewizji publicznej, państwowe instytucje kultury, agencje wykonawcze i in. Prokuratoria zapewniała tym jednostkom obsługę prawną, reprezentując osoby prawne przed sądami powszechnymi, sądami polubownymi i Sądem Najwyższym, jak również sporządzając dla nich opinie prawne. Prokuratoria zaczęła też pełnić rolę zaplecza prawnego dla premiera, Grono odbiorców usług świadczonych przez Prokuratorię zostało poszerzone, w związku z czym wydawała ona coraz więcej opinii prawnych. Sukcesywnie rosła też liczba spraw sądowych przez nią prowadzonych. Łączna wartość przedmiotu spraw sądowych prowadzonych przez PG RP w 2017 r. przekroczyła 50 mld zł, a w 2018 r. wyniosła 58 mld zł. Według NIK, system obsługi prawnej zorganizowany przez ten organ działa dobrze. Warto jednak rozważyć zmiany w prawie tak, by – w związku z poszerzeniem kompetencji Prokuratorii – zwiększyć limit wydatków na wykonywanie przez nią zadań. Wprawdzie wdług NIK funkcjonuje ona sprawnie, ale są bariery prawne, zwłaszcza dotyczące kosztów i sposobu rozliczania usług świadczonych przez Prokuratorię, które zniechęcają urzędy państwowe do korzystania z jej usług.
Spraw, które zostały rozstrzygnięte zgodnie ze stanowiskiem procesowym Prokuratorii (czyli całkowicie wygranych) było w 2017 r. 1239, w 2018 r. – 1152, a w 2019 r. (do 31 maja) – 446. Jeżeli chodzi o efekty finansowe, to w 2017 r. oddalono roszczenia w kwocie przekraczającej 2,9 mld zł, a zasądzono roszczenia o wartości ponad 150 mln zł. Natomiast w 2018 r. roszczenia oddalone opiewały na kwotę ponad 1,1 mld zł, a roszczenia zasądzone na kwotę ponad 141 mln zł. Korzyści są więc dużo większe od strat.